Afgelopen week zat ik bij een overleg waar veel werd gelachen om grapjes die werden gemaakt over de andere aanwezigen. Eigenlijk werd de betreffende persoon bekritiseerd, beoordeeld en op die manier ook belachelijk gemaakt. Meerdere aanwezigen ontsprongen deze dans niet en kregen ook te maken met deze vorm van vernedering. Soms hebben we het niet door en soms zijn we er ons pijnlijk van bewust.
Vernedering is een situatie waarbij men zich door een daad of woord van een ander of door de omstandigheden klein en minderwaardig voelt. Het gaat dan om schaamte en verlegenheid die je voelt wanneer iemand je dom vindt of niet goed laat lijken. Of wanneer je in het openbaar een fout maakt . Het kleineren van de ander heeft als doel jeZelf groter maken en er beter uit springen dan die ander.
Voorbeelden van vormen van vernedering zijn: een grapje ten koste van jou, publiekelijk uitgedaagd worden, een luide herinnering aan jouw tekortkomingen, superior hulp aanbieden, persoonlijke vragen stellen in gezelschap, isolatie door passieve agressie (negeren) en lachen als jij je kwetsbaar opstelt. We hebben allemaal wel eens één of meerdere van deze vormen van vernedering bij de hand gehad, denk ik.
Het gedrag dat leidt tot vernedering en kleinering komt voort uit een mechanisme tot zelfbescherming. De strijder kent dit mechanisme maar al te goed. Er is sprake van onzekerheid en die wordt geuit in een zeer zelfverzekerde houding en grappig, maar ook passief agressief gedrag. Het kan in de vorm van betutteling, beschimping, beschaming, beschuldigen of belachelijk maken. Het zijn per definitie geen gezonde en effectieve vormen.
Als ontvanger van deze vernedering ben je tot op zekere hoogte vrij in jouw reactie erop. Kom je door het gedrag van de ander ook in een geautomatiseerd zelfbeschermingsmechanisme terecht, dan ga je ook op de automatische piloot reageren. Het kan zijn dat je stil valt of terugdeinst, terugkaatst, mee gaat lachen, gaat twijfelen of wellicht gaat stotteren. Het is echter juist fijn als je sterk en krachtig kunt blijven staan en vol zelfvertrouwen kunt reageren.
Wil jij ook leren (weer) assertief te reageren op vernedering? Neem dan gerust contact met mij op en ik gids je graag een eindje op weg. Of abonneer je op mijn inspiratiemail en je ontvangt tips voor een eerste GroeiStap in jouw levensgeluk.